گیلان از گذشته تا امروز                

سرزمینها و شهرها و آبادی ها همانند انسان هستند ، برخی شاد و خرم و پر ثمر و خوشبخت و برخی دیگر افسرده و بی ثمر و خشک

آنها نیز تولدی و سرنوشتی دارند و دوران زندگی را همراه با تمام حوادث نیک و بد میگذرانند ، زمانی بدنیا می آیند و هنگامی نیز به

کام نیستی فرو میروند .

سرزمین شاداب و خوشبخت گیلان نیز ناچار تولدی داشته و پس از تولد ، زندگانی را با تمام ماجراهای آن آغاز کرده است ، می خواهیم

زمان آن را مشخص کنیم ، کتابهای تاریخ را ورق میزنیم ، ماجرای تولد او در تاریخ نیست چه عمر او از تاریخ بسی طولانی تر است.

به ماقبل تاریخ میرویم ، در افسانه ها و اساطیر جستجو میکنیم آنچه میابیم گنگ و تاریک و آمیخته با اغراق است.

برای باور کردن آنها ، انسان باید از شناخت سادگی ضمیر و شناخت و آگاهی بر امور هستی همچون نیاکان خویش در دوره های

باستانی باشد،این بار از باستان شناسان یاری می جوییم  و حاصل کاوشهای آنان را بررسی میکنیم آنها با کمک علائم و نشانه هایی که

از دل خاک بیرون کشیده اند، ما را به هزارها سال پیش باز میگردانند .

گرچه یافته های باستان شناسان به سان مشعلی فروزان راه های طولانی و تاریک تاریخ را تا اعماق چند هزار سال روشن میسازد اما

این هرگز به پایان نمی رسد و ناچار این حقیقت را باید بپذیریم که برای تولد گیلان، تاریخی نمی توان معین کرد.

پیدایش گیلان در نهایت به زمانی بر میگردد که دریاها پدید آمدند ، زمانیکه آبهای باران دره ها ی عمیق را تبدیل به دریاها کردند و در

رطوبت آب دریاها ، درختها و جنگلها با شادابی  و خرمی پای به عرصه وجود گذاشتند و سپس انسان در سواحل پر نعمت  دریاها  و

رودخانه ها و اطراف چشمه سارها زندگی پر ماجرای  خود را بنیان نهاد.

در آن زمان مرزی که گیلان را از سایر مناطق سواحل جنوبی دریای خزر جدا سازد وجود نداشت. هزاران سال بعد، هنگامیکه

کناره های خزر به کوشش اقوام و گروههای مختلف معمور و آباد شد هر قسمت نامی مخصوص به خود یافت ، اما سرزمینی که امروز

گیلان نامیده میشود تا قرن ها بعد با نقاط دیگر سواحل خزر از جمله تپورثان یا طبرستان ، سرزمین آماردها، رویان و رستمدار

زندگی مشترک داشته است.

بطوریکه نمیتوان خصوصیات زندگی  و تمدن و آداب و رسوم ساکنان این نقاط را در زمانهای بسیار دور از یکدیگر مشخص کرد.

در طول زمان برخی از اسامی به کلی فراموش شدند و یا حدود و وسعت خود را  از دست داده ، بر روی بخش یا روستای کوچکی

قرار گرفتند، چنانکه تمام منطقه به دو استان گیلان و مازندران محدود شد ...